Gotzon Arrizabalaga
Todas las obras de Gotzon Arrizabalaga
Aristides Kintiliano
Aristides Kintilianori buruzko berririk ez dugu, eta ez dakigu noiz idatzi zen haren tratatua. Zehatz esanda, Zizeronen (liburuan, II. 61ean aipatua) garaia (I. mendea) baino geroagokoa izan behar du eta Martziano Kapelaren De nuptiis Philologiae et Mercuri idazkiaren aurrekoa (V. mendearen hasiera), zeren Aristidesen obrako pasarte ugari erabili baitzituen musikari eskainitako bederatzigarren liburuan.
Bi data horiek mugatzen duten tarte historiko zabalak hainbat suposizio sorrarazi ditu. Ikertzaile batzuek Aristides gure aroko bigarren mende inguruan kokatu dute, edo lehenago ere bai; beste batzuek pentsatu dute egile berantiarra dela, pentsamendu neoplatonikoaren formulazioaren ondorengoa.
Aristides I. edo II. mendeko egilea izango zela uste izan dutenak. Klaudio Ptolomeoren (K. o. II. mendearen erdialdea) musikari buruzko tratatua ezagutu ez duela dirudien argudioa erabili dute, ez baitu ezertarako aipatzen.
Plutarko y Sextus Empiricus
PLUTARKO. MUSIKARI BURUZ. Antzinako autoreek ezagutzen ez zuten tratatu labur hau, dirudienez, bere transmisioa aztertzean ikusiko dugun bezala, Plutarkori egozten zaio soilik XIII. mendean Maximo Planudes aditu bizantziarrak Plutarkoren hirurogeita bederatzi lanen edizioan sartu zuenetik. Edizio honetan bakarrik aurkitzen da, ez eskuz idatzitako beste ezein tradiziotan.
SEXTUS EMPIRICUS. MUSIKARIEN AURKA. Sextus Empiricusen lan bakar bat ere ez da euskaratu. Erraza da arrazoia aurkitzea. VI. Liburuan, musikari buruzkoan, ikus daitekeenez, kontzeptu interesgarriak, gaiaren ikuspegi berezitik, maizegi galtzen dira ulertzeko zailak diren argudio sotil eta aspergarrien bidez. Hala ere, ezin dugu VI. liburu honen zati bat bakarrik eman. Lehenik, testu zahar baten edozein itzulpen osagabek irakurlea damututa utz dezake egileak ondorioztatutako argudioen segida jarraitua aurrean ez edukitzeaz. Gainera, ontzat jo genuen Sextusen konposizio-metodoa eta prozesu dialektikoak ezagutaraztea. Hau zerbitzu txarra egitea izan daiteke, baina ez dio axola. Uste dugu nahasmen horretan behaketa filosofiko bat baino gehiago, eta ikuskera burutsu bat baino gehiago aurki ditzakegula.
Klaudio Ptolomeo
Gure bilduman lehen aldiz, hemen aurkezten dugun testuak grafikoak eta ilustrazioak ditu. Ahal izan dugun neurrian, grezierazko testurako erabili dugun «jatorrizkoa» ahalik eta gehien errespetatzen saiatu gara. Ez da erraza izan, eta emaitza irakurlearentzat behar bezain ona izatea espero dugu.
Aristoxeno Tarentokoa
Aristoxeno Tarentokoa, greziar filosofo peripatetiko bat eta Aristotelesen ikasle bat izan zen. Bere idatzi gehienak, filosofia, etika eta musikaz ari zirenak, galdu egin dira, baina musika tratatu batek, Harmoniaren Elementuak (grezieraz: Ἁρμονικὰ στοιχεῖα), osatu gabe iraun du, baita erritmoari eta konpasari buruzko zati batzuk ere. Elementuak antzinako Greziako musikari buruz dugun ezagutzaren iturri nagusia da.